Telefonische activering bij een herinstallatie van een OEM-licentie van Windows XP i.p.v. activering via internet

Sinds kort zijn er aanpassingen gemaakt in de activering van OEM-licenties van Windows XP. OEM-licenties zouden regelmatig onrechtmatig op andere PC's worden geïnstalleerd en zonder problemen door de activering komen. Microsoft heeft hiertegen inmiddels stappen ondernomen: elke herinstallatie van Windows XP met een OEM-licentie moet voorlopig telefonisch worden geactiveerd.

Wat is een OEM-licentie?
Een OEM-licentie is een (volledige) versie die geleverd wordt bij een nieuwe PC en alleen op die PC geïnstalleerd mag worden. Microsoft biedt bij OEM-licenties geen enkele ondersteuning voor de software, dat moet de leverancier van de computer doen (regelmatig verwijst de leverancier ten onrechte weer door naar Microsoft). Deze OEM-licenties zijn daarom aanzienlijk goedkoper dan de volledige versie.

Waarvoor dient de activatie?
Met de activatie wordt de installatiecode (deze staat op de meegeleverde sticker) gekoppeld aan de specifieke hardware van de betreffende computer. Deze informatie wordt opgeslagen in de database van Microsoft. Hiermee kan bij een herinstallatie van Windows (of een van de andere Microsoft-producten) worden gecontroleerd of de combinatie van gebruikte installatiecode en hardware overeen komt met de oorspronkelijke activatie. Als dit niet het geval blijkt te zijn, zal de betreffende Windows-installatie uiteindelijk niet meer gebruikt kunnen worden.

Wat is het probleem?
Het blijkt dat vooral met deze OEM-licenties veel illegale installaties plaatsvinden. Windows XP wordt dan op een andere dan de oorspronkelijke computer geïnstalleerd. De gebruikerslicentie wordt daarmee op meer dan 1 computer gebruikt, en dat mag niet. De licentieovereenkomst verplicht de gebruiker dat Windows maar op één en dezelfde computer geïnstalleerd mag worden.

De Windows Genuine Advantage procedure
De eerste stap die Microsoft heeft ondernomen tegen illegale installaties, is gebruik maken van een controle op de rechtmatigheid van het gebruik van de software. Voordat u updates kunt downloaden van de Windows update-website of de Microsoft update-website (voor alle Microsoft-producten) wordt regelmatig gecontroleerd of de licentie wel rechtmatig wordt gebruikt. Microsoft noemt deze procedure Windows Genuine Advantage, waarbij gek genoeg de term valideren wordt gebruikt (waarschijnlijk om u het gevoel te geven dat er voor u een toegevoegde waarde is).

Telefonische activatie
Deze procedure bleek echter niet afdoende om illegale installatie tegen te gaan. Sinds ongeveer 1 maand moeten daarom de OEM-licenties van Windows XP bij een herinstallatie telefonisch geactiveerd worden (dit is overigens gratis). U merkt dit vanzelf als u gevraagd wordt Windows opnieuw te activeren. U krijgt dan een werknemer van Microsoft aan de telefoon die u vraagt op welke PC Windows geïnstalleerd is, voordat u de activatiecode ontvangt. Ik vraag mij af of deze procedure zal helpen.

Wat als er hardware vervangen moet worden?

Als het noodzakelijk wordt om vanwege een defect een gedeelte van de hardware te vervangen, dan bestaat de kans dat u in de problemen komt met de Windows-activering. Bij kleine aanpassingen (zoals nieuw RAM-geheugen, een snellere processor, een andere harde schijf of een andere grafische kaart) geeft dat waarschijnlijk geen enkel probleem. Windows hoeft dan niet opnieuw geactiveerd te worden.

Wat als het moederbord stukgaat?
Gaat echter het moederbord stuk dan zal deze vervangen moeten worden. Tot voor kort gaf dit geen problemen voor wat betreft de activering. Microsoft heeft echter laten weten dat dit een wezenlijke aanpassing van het systeem betreft, waardoor er eigenlijk geen sprake meer is van dezelfde computer. Met de aanschaf van een nieuw moederbord bent u dus ook verplicht een nieuwe OEM-licentie van Windows aan te schaffen.

Ik vraag mij af hoe Microsoft hier in de praktijk mee om zal gaan. Het komt nog wel eens voor dat een moederbord het binnen een paar maanden al begeeft of dat een onwetende gebruiker het pas later doorheeft dat er sprake is van een defect moederbord. En waar legt Microsoft dan de grens? De tijd zal het leren.

Tips bij de aankoop van een nieuwe computer

Veruit de meeste PC's zijn geleverd met een OEM-licentie, gewoonweg omdat dit voor de consument een stuk goedkoper is. Vaak wordt er dan een originele installatie-CD meegeleverd, al dan niet voorgeïnstalleerd op de computer. Deze installatie-CD komt overeen met de volledige originele versie van Microsoft. Het enige relevante verschil is dat u geen ondersteuning van Microsoft hoeft te verwachten.

Vermijd de recoverysystemen
Bij de grote merken worden de computers vaak voorzien van een recoverypartitie (de recovery-CD's worden helaas nog maar zelden geleverd) met daarin ook nog allerlei reclame en andere 'rommel' verwerkt. Dergelijke OEM-licenties (recoverysystemen) zijn altijd een bron van ellende. Het compleet verwijderen van de in veel gevallen waardeloze software en reclame is vaak lastiger dan een installatie met een originele Windows installatie-CD. Het stoort mij in hoge mate dat op deze werkwijze altijd weer extra geld wordt verdiend door de consument er bijna toe te dwingen gebruik te maken van voorgeïnstalleerde trialsoftware zoals een virusscanner en een fotobewerkingspakket (deze trials kunt u ook zelf gratis van internet downloaden). Als u de keuze heeft, vermijd dan dergelijke PC's en laat een PC op maat maken.

Wat als de recoverysoftware niet meer wil starten?
Wist u overigens dat als het recoverysysteem niet meer wil opstarten omdat deze defect is geraakt en u ook geen recovery-CD's heeft (gemaakt), u deze bij de provider opnieuw kan bestellen? Na betaling van enkele tientjes (en in sommige gevallen gratis) worden deze per post naar het huisadres verstuurd. Met een beetje geluk kunt u twee weken later de herinstallatie uitvoeren (voorkom deze wachttijd dus door de recovery-CD's te branden). Om dergelijke problemen te voorkomen doet u er dus verstandig aan bij de aanschaf de originele CD's te eisen. U heeft daar namelijk recht op!