Zoals menig lezer inmiddels wel weet, geef ik naast de website en de gratis SchoonePC nieuwsbrieven ook het SchoonePC Boek uit. Dit boek wordt sinds 2006 via deze website verkocht en is voor veel mensen inmiddels een onmisbaar naslagwerk voor naast de computer. Het boek is dus al enige tijd te koop, maar in al die jaren had ik nog niet met eigen ogen kunnen aanschouwen hoe het maken ervan in zijn werk gaat. Maar beter laat dan nooit: eindelijk heb ik dan het productieproces van het boek eens van A tot Z mogen volgen. Zowel de drukkerij als de boekbinderij hebben we bezocht om te zien hoe het een en ander in zijn werk gaat. Omdat ik deze ervaring graag met u wil delen, volgt hier een fotoreportage over het wel en wee bij het maken van de 11e druk van het SchoonePC Boek!
LET OP: Aan het einde van deze pagina is tevens de fotoreportage van de 18e druk toegevoegd.
Er wordt nog wel eens gedacht dat er achter de schermen van SchoonePC een heel team werkzaam is. Niets is echter minder waar: ik doe het werk namelijk samen met mijn zus Astrid. Met zijn tweeën verzetten we dan ook behoorlijk wat werk om de websites up-to-date te houden, alle e-mail te beantwoorden, de gratis nieuwsbrief te verzorgen en de verkoop van het SchoonePC boek in goede banen te leiden.
Een van de weinige klussen die ik liever uitbesteed is het coördineren van het productieproces voor het SchoonePC boek. Dit wordt al vanaf de eerste druk (in 2006) uitgevoerd door Optima Grafische Communicatie (www.ogc.nl). En naar volle tevredenheid: de medewerkers van dit Rotterdamse bedrijf zijn bereid mee te denken, komen gemaakte afspraken altijd na en streven telkens weer naar de hoogst haalbare kwaliteit. Inmiddels heb ik met eigen ogen mogen zien dat het productieproces genoeg haken en ogen kent. Ik ben dan ook blij dat ik de coördinatie ervan met een gerust hart uit handen kan geven! De nieuwe cover die sinds de introductie van Windows 7 in gebruik is, is overigens ontworpen door Ruud Nederpelt (www.ruudnederpelt.nl).
Nadat de laatste hand aan de teksten is gelegd, wordt de lay-out opgemaakt en de laatste controles uitgevoerd. Hoewel we reeds ruim van te voren voorbereidingen treffen voor de nieuwe druk, is het op het laatste moment toch altijd weer spannend of we de gestelde deadline gaan halen. We moeten vaak nog heel wat overuren draaien voordat het digitale bestand naar Optima kan worden verstuurd, maar daarna zitten de werkzaamheden er voorlopig weer op (hèhè...). Zij zorgen er vervolgens voor dat de nieuwe druk exact twee en een halve week later op de stoep van SchoonePC wordt afgeleverd.
Nadat Optima de nodige controles en aanpassingen heeft uitgevoerd wordt het binnenwerk en de cover (ik mag het eigenlijk niet zeggen, maar dit wordt door velen de kaft van het boek genoemd...) naar de prepress-afdeling van Drukkerij Wilco te Amersfoort (www.wilco.nl) doorgestuurd. Hier worden de pagina's op de computer in een vouwschema verwerkt: voor dit boek 32 pagina's per vel, 16 aan elke zijde. De pagina's worden dankzij dit schema zodanig op het grote vel gedrukt dat ze na het vouwen en snijden automatisch in de juiste volgorde in het katern terecht komen (een katern is een tot losse bladzijden gevouwen en gesneden vel, alle katernen bij elkaar vormen het uiteindelijke binnenwerk).
Voor elk vel papier worden twee drukplaten gemaakt: één voor de voorkant en één voor de achterkant. Door middel van positief en negatief geladen deeltjes worden de teksten, foto's en plaatjes machinaal op aluminium drukplaten 'gebrand' (zie foto). De platen worden vervolgens via een lopende band automatisch gesorteerd zodat ze in de juiste volgorde bij de drukpers aangeleverd kunnen worden (zie de video van LeesLeeuw verderop op deze pagina). Naar ik mij heb laten vertellen is deze lopende band met automatisch sorteermechanisme vrij uniek.
De drukpers bevat twee 'torens': één voor de voorkant en één voor de achterkant van een katern. De drukplaten zijn vooraf alvast in de juiste volgorde bij de torens klaargezet (zie foto) zodat er bij het wisselen van de platen geen fouten kunnen worden gemaakt.
Nadat een katern volledig is gedrukt, worden de drukplaten verwisseld waarna het volgende katern kan worden gedrukt. Op onderstaande foto wordt net een drukplaat uit de toren verwijderd: het zwarte waas van de drukinkt is hier duidelijk te zien!
De drukpers is nu gereed om het volgende katern te drukken. Nadat de machine weer is geactiveerd, worden de drukplaten de torens ingetrokken (zie onderstaande foto). Onder het loopgedeelte tussen de twee torens bevindt zich een ingenieus mechanisme waarmee het papier wordt gedraaid terwijl deze van de ene naar de andere toren wordt getransporteerd. Hierdoor kan een vel papier in één gang aan beide zijden worden bedrukt.
Naast de drukpers staat een palet met vellen wit papier. De foto laat geen snelheid zien, maar in werkelijkheid worden de vellen in hoog tempo mechanisch van de stapel afgepeld en door de drukpers getransporteerd.
Zo af en toe gaat er wel eens wat mis en moet de machine worden bijgesteld voordat het drukproces kan worden hervat. In onderstaand geval was bijstelling nodig nadat de aanvoer van papier was vastgelopen...
Nadat de vellen papier door de drukpers zijn gehaald, worden ze aan de andere kant van de machine netjes weer op een pallet gestapeld. De verschillende katernen worden door een kartonnetje met katernnummer van elkaar gescheiden (zie foto) zodat de boekbinderij er later ook nog wijs uit kan worden.
Bij elk nieuw katern neemt de drukker een steekproef om na te gaan of de druk van voldoende kwaliteit is. Tevens wordt gecontroleerd of het vouwschema wel klopt (en de pagina's dus in juiste volgorde in het katern komen). Hiervoor wordt het vel een paar maal dubbelgevouwen en aan drie zijden bijgesneden zodat een miniboekje (katern) van 32 pagina's ontstaat.
Is de druk goedgekeurd, dan kunnen de pallets met het binnenwerk bij de boekbinderij worden afgeleverd. Hoewel het tegenwoordig niet meer gebruikelijk is, kunnen de drukplaten voor een latere herdruk worden bewaard (het is dan wel noodzakelijk ze eerst grondig schoon te maken en van een coating te voorzien). De drukplaat op deze foto kreeg ik als aandenken mee naar huis!
Hoewel de meeste handelingen zijn geautomatiseerd, komt er dus ook nog het nodige handwerk aan te pas... Gelukkig was er tussentijds nog genoeg tijd om de drukker het hemd van het lijf te vragen over de ins en outs van het drukproces!
Het bindwerk wordt uitbesteed aan Boekbinderij van Strien te Dordrecht, een in kleinere oplagen gespecialiseerde binderij waar Optima al jaren goede ervaringen mee heeft. Binnen dit familiebedrijf bestaat een lange traditie van boekbinden waarbij de expertise van generatie op generatie wordt overgedragen (het bedrijf dat in 1927 is opgericht door de heer P.P. van Strien wordt tegenwoordig gerund door schoonzoon Kees Bijl en diens zoon Ron). Tijdens de rondleiding heb ik mij erover verwonderd dat ook de oudere garde nog zeer productief is (petje af!), met hun jarenlange kennis en ervaring zijn zij ongetwijfeld onmisbaar!
Voordat het boekbinden daadwerkelijk kan plaatsvinden, moeten de aangeleverde vellen papier eerst worden gevouwen. De pallets met het binnenwerk worden naast de vouwmachine geplaatst waarna de vellen (met een vergelijkbaar mechanisme als bij het drukken) in rap tempo en op onnavolgbare wijze worden gevouwen (zie foto).
Nadat de gevouwen katernen er aan de andere kant van de machine in hetzelfde tempo weer uit komen rollen, moeten ze met de hand in grote dozen worden geplaatst. De machine blijft doorgaan met vouwen totdat de pallet met het binnenwerk op is. Er moet dus continu een werknemer aanwezig zijn om de aanvoer van gevouwen katernen (zie rechtsonder op de foto) weg te werken!
Nadat alle katernen zijn gevouwen, worden ze per set in een sorteermachine geplaatst. Deze machine neemt van elke stapel één katern zodat uiteindelijk het complete binnenwerk bij elkaar wordt geraapt. Vervolgens wordt élk binnenwerk nog eens handmatig gecontroleerd om te zien of deze compleet is (hiervoor wordt gebruikgemaakt van de katernnummers op de rug van de katernen: deze moeten een 'trappetje' vormen).
Nu de verschillende katernen in de juiste volgorde bij elkaar zijn geraapt, worden ze op de 'rug' aan elkaar genaaid. De katernen worden zo stevig ingebonden en zullen bij veelvuldig gebruik dus niet zomaar uit elkaar kunnen vallen. Het naaien van de rug is een grotendeels geautomatiseerde klus. De bindmachine kan echter gemakkelijk vastlopen waardoor het naaien toch nog erg bewerkelijk kan zijn. Zo gaf het boek dat tijdens onze rondleiding werd genaaid (vanwege de gebruikte papiersoort en wellicht ook vanwege de luchtvochtigheid) de nodige problemen waardoor de machine om de haverklap opnieuw moest worden opgestart...
Na het naaien wordt de cover aan het binnenwerk gelijmd. Het lijmen gaat weliswaar automatisch, maar het in de machine voeren van de binnenwerken gebeurt toch echt weer handmatig... Hier ziet u de heer Kees Bijl (schoonzoon van oprichter P.P. van Strien) aan het werk.
Bij het verlijmen wordt de rug van het binnenwerk over een laag lijm getrokken. De temperatuur van deze lijm luistert heel nauw: een te koude lijm hecht niet goed en is de temperatuur te hoog dan is de lijm niet snel genoeg droog waardoor het risico bestaat dat de omslag verschuift.
Nauwelijks een seconde nadat de lijm is aangebracht, wordt de cover van het boek automatisch toegevoegd...
...en rollen de gelijmde boeken uit de lijmmachine. De boeken worden vervolgens (wederom) handmatig van de lopende band gehaald en in kratten geplaatst.
Voordat de boeken kunnen worden ingepakt, moeten de zijkanten nog worden gefatsoeneerd. Hiervoor worden de boeken (u raad het al...) met de hand in een machine gevoerd waarna ze aan drie zijden netjes worden afgesneden. De papiersnippers worden direct via een afzuigsysteem afgevoerd naar een (naast het pand geplaatste) container, dat scheelt een hoop rommel!
Het proces van boekbinden is nu afgerond, de boeken zijn klaar en kunnen netjes in dozen worden verpakt (wederom een handmatige klus).
Nadat de dozen machinaal zijn dichtgeplakt en op een pallet gestapeld, kunnen ze bij de klant worden afgeleverd (op onderstaande foto een pallet met SchoonePC boeken, Windows Vista-versie).
Bij het drukken van het binnenwerk waren de meeste handelingen geautomatiseerd. Bij het boekbinden ligt dat duidelijk anders: er komt nogal wat handenarbeid aan te pas voordat de SchoonePC boeken gebonden en wel bij mij kunnen worden afgeleverd! Ondanks de vele bewerkingen tref ik echter nauwelijks beschadigde exemplaren aan, dat geeft toch wel aan dat men over de nodige expertise beschikt!
Omdat de boeken uiteindelijk per post naar de klanten worden verzonden, wordt gebruikgemaakt van speciale boekverpakkingen die tegen een stootje kunnen. Uit voorzorg worden deze boekverpakkingen een week van tevoren bezorgd zodat ze er zeker zijn wanneer de boeken worden geleverd.
Op vrijdagochtend werden (stipt volgens afspraak) twee pallets met boeken afgeleverd.
Mijn woonkamer staat voorlopig weer vol...
De boeken worden elk afzonderlijk ingepakt en van een Port Betaald-stempel voorzien. Ook hier dus weer veel handwerk... Het inpakken van zo'n grote hoeveelheid boeken is echt een bereklus, maar gelukkig zijn er altijd wel mensen die een handje mee willen helpen!
Omdat de boeken op vrijdagochtend worden afgeleverd, kunnen de eerste bestellingen voor de nieuwe druk diezelfde dag nog bij het verdeelcentrum van TNT worden afgeleverd (zie foto)! Het gaat in dit geval om de via voorinschrijving bestelde boeken (de voorinschrijving is bedoeld voor bestaande klanten zodat zij tegen een voordelig tarief hun (e-)boek kunnen updaten: drie drukken na aanschaf wordt automatisch een uitnodiging voor de dan op stapel staande nieuwe druk verstuurd).
BEDANKT!Ik wil bij deze even gebruik maken van de gelegenheid en de personen bedanken die deze nieuwsbrief mogelijk hebben gemaakt: Patrick Kok voor de vriendelijke ontvangst en de uitgebreide rondleiding bij drukkerij Wilco, dhr. Mirande voor zijn gedetailleerde uitleg over het drukproces en de medewerkers van boekbinderij van Strien voor hun uitzonderlijke gastvrijheid bij het bezichtigen van de binderij. |
Bij deze een aanvulling n.a.v. de 18e druk van het SchoonePC boek. Geheel volgens planning werden vrijdagochtend 1 november 2013 de eerste 1.500 exemplaren van mijn SchoonePC boek (de computerbijbels voor Windows 8.1 en Windows 7) door boekbinderij van Strien afgeleverd. Diezelfde dag nog hebben wij deze boeken ingepakt en verzonden naar de lezers die hem reeds hadden besteld. Hieronder volgt een fotoreportage om een idee te krijgen hoe het boekbinden, inpakken en verzenden in zijn werk ging.
Op 31 oktober, de dag voordat de boeken geleverd zouden worden, zijn mijn zus Astrid (tevens werkzaam voor SchoonePC), mijn vader en ik even een kijkje gaan nemen bij boekbinderij Van Strien in Dordrecht. Verspreid door de boekbinderij staan pallets met gedrukte vellen papier voor mijn boek, we komen dus op het juiste moment!
De binder legt uit hoe de 13 katerns bij elkaar worden verzameld en aan elkaar genaaid. Het woord "vergaren" leidde bij mij toch nog tot verwarring: is het nu "het verzamelen van de katerns" of "de katerns voorzien van garen"?
Stel je voor dat ik op 84 jarige leeftijd nog mijn steentje bijdraag aan SchoonePC. Dat zal dan vast niet meer zijn met een machine zo oud als deze (mijn kinderen zien mij aankomen met een 8086 computer...)
Netjes genaaid, gelijmd en afgesneden worden de boeken in dozen gedaan. Op de achtergrond een pallet met reeds ingepakte computerbijbels (ik sta hier overigens wederom met mijn handen in mijn zakken... :-)
Eenmaal thuis afgeleverd is het ook met de vele helpende handen nog flink aanpoten: inpakken, adresseren en van Port Betaald-stempel voorzien. Ondanks het harde werken was het een gezellige dag! Voor de oplettende lezer die mij al een tijdje volgt: op de achtergrond mijn duim met het handje van Christian.
Zo zien ruim 1.400 te verzenden boeken eruit...
Alle bestellingen nog net op tijd klaar om te verzenden. Een aanhanger vol, plus de achterbakken van twee auto's!
4 gevulde rolcontainers afgeleverd bij het verdeelcentrum van PostNL.
Het huis is weer leeg en de magen ook. Goede reden om na een dag hard werken met de helpende handen en mijn meiden te genieten van een heerlijke dim sum.
Nu is het wachten op de volgende levering (nog te binden) boeken. De vraag is nog even waar ik die moet gaan laten...
Met dank aan:
© 2001-2024 - Menno Schoone - SchoonePC - Rotterdam - Privacyverklaring