In warme zomermaanden neemt het aantal meldingen van vage computerproblemen altijd weer hand over hand toe, veel computers krijgen dan last van koelingsproblemen. Bij een te hoge omgevingstemperatuur (bijvoorbeeld op een warm zolderkamertje) lukt het namelijk niet altijd meer om de hardware voldoende te koelen. Als gevolg daarvan doen zich allerlei ogenschijnlijk onverklaarbare problemen voor zoals systeemcrashes, automatische herstarts, vreemde foutmeldingen en in een enkel geval gegevensverlies. In het ergste geval begeeft de hardware het of raken de opstartbestanden beschadigd waardoor Windows niet meer kan opstarten! Om schade te voorkomen, is het bij een verdenking van koelingsproblemen dus van belang direct maatregelen te nemen.
Bij vreemde kuren wordt vaak als eerste gedacht aan softwarematige problemen, waardoor menig computergebruiker de oplossing denkt te vinden in het opnieuw installeren van Windows. Zijn er tijdens of na een herinstallatie van Windows (of na het terugplaatsen van een systeemback-up) nog steeds problemen, dan kan met redelijke zekerheid worden gesteld dat het een hardware-probleem betreft, en bij een hoge kamertemperatuur zeer waarschijnlijk een koelingsprobleem. Stel een dergelijke (tijdrovende) herinstallatie echter liever uit totdat uit onderzoek is gebleken dat het hier géén koelingsprobleem betreft, dat kan je veel tijd besparen!
TIP: Met de tool BlueScreenView (download: www.nirsoft.net/utils/blue_screen_view.html) kan in sommige gevallen ook de oorzaak van een BSOD worden achterhaald.
Computers beschikken over temperatuursensoren zodat kan worden uitgelezen hoe warm de hardware-elementen daadwerkelijk worden. Deze sensoren zitten op een aantal essentiële plekken (zoals bij de processor). De gemeten waarden staan vermeld in het UEFI/BIOS (bijvoorbeeld onder de naam Power - Hardware Monitor), maar kunnen ook met software zoals CPUID Hardware Monitor (download: www.cpuid.com/softwares/hwmonitor.html; uitvoeren als administrator) worden uitgelezen.
De maximaal acceptabele temperatuur van een processor is afhankelijk van het merk en type, maar voor de meeste (grafische) processoren kan gesteld worden dat een temperatuur boven de 50-60 graden Celsius niet wenselijk is. Blijken de waarden te hoog dan is het verstandig direct maatregelen te treffen (zoals het stofvrij maken van de computerkast en/of het vervangen van een slecht functionerende ventilator) om zodoende verdere schade te voorkomen.
TIP: Vertoont de computer vreemde kuren en vermoed je een koelingsprobleem, schroef de computerkast dan eens open en richt een grote huis-, tuin- en keukenventilator op het moederbord. De ventilator zorgt voor een snelle aanvoer van extra verkoelende lucht. Is hiermee het probleem opgelost, dan betreft het vermoedelijk een koelingsprobleem en is het dus zaak het functioneren van de ventilatoren te controleren.
Omdat de ventilator met grote snelheid moet ronddraaien om de warmte te kunnen afvoeren (2.000 RPM is niet ongewoon), wordt er ook veel geluid geproduceerd. Wanneer de ventilator aanloopt (en dus herrie maakt), is het verstandig deze te repareren of zelfs te vervangen. Een aanlopende ventilator is te herkennen door een vinger op het centrum van de ventilator te houden waardoor deze stopt met draaien. Verdwijnt hierdoor het geluid, dan loopt de ventilator aan.
De betere koelers zijn voorzien van een sterk warmtegeleidend materiaal (bijvoorbeeld puur koper) en hebben een zo groot mogelijk koelingsoppervlakte (oppervlakte dat in aanraking komt met de lucht). Het relatief grote koelingsoppervlak in combinatie met de goede geleidbaarheid van warmte maakt deze koelers ideaal voor de koeling van een processor. De ventilator kan door deze eigenschappen beduidend langzamer draaien (en in sommige gevallen zelfs worden uitgezet). Dankzij de grote schoepen van de ventilator zijn er minder toeren nodig om dezelfde hoeveelheid lucht te verplaatsen waardoor deze aanzienlijk minder herrie maakt.
SCHOONMAKEN VAN DE VENTILATORENEen vuile ventilator kan minder goed koelen. Maak de ventilator eventueel (voorzichtig) schoon met perslucht uit een flesje of liever nog met een stofzuiger. Naast een ventilator voor de processor zijn de meeste computers ook voorzien van een ventilator voor de grafische kaart (de grafische kaart staat meestal loodrecht op het moederbord, de stekker van het beeldscherm is erin gestoken) en een voor de voeding. Zorg ervoor dat ze allemaal goed schoon zijn zodat de luchtstroom niet wordt belemmerd. |
© 2001-2024 - Menno Schoone - SchoonePC - Rotterdam - Privacyverklaring