De bureaubladinterface (en het Win-X startmenu) van Windows 8.1

Deze pagina is onderdeel van het Windows 8.1 archief. Download eventueel ook het gratis SchoonePC e-boek voor Windows 8.1.

Voor de op productiviteit gerichte desktopgebruikers is de Modern UI-interface met het beeldvullende startscherm een onprettige aanvulling. Gelukkig bevat Windows 8.1 nog steeds ook de bureaubladinterface uit voorgaande Windows-versies. Vertrouwde bureaubladprogramma’s kunnen dus nog steeds worden gebruikt en zijn via het configuratiescherm de vele instellingen nog op de 'ouderwetse' manier toegankelijk. Groot minpunt blijft echter de afwezigheid van het klassieke startmenu. Kunt u niet zonder dit startmenu, kijk dan eens naar de tool Classic Shell.

BUREAUBLADINTERFACE AANPASSEN VOOR AANRAAKSCHERM

De bureaubladinterface stamt uit het tijdperk dat alleen met toetsenbord en muis werd gewerkt, deze is dus niet geoptimaliseerd voor het grovere werk bij aanraakschermen. Voor touchscreen-gebruikers die ook regelmatig gebruik maken van het bureaublad, is het daarom interessant de tekstgrootte binnen de bureaubladinterface te vergroten (via het configuratiescherm, onderdeel Beeldscherm), alsmede de icoontjes van de snelkoppelingen op het bureaublad (via het contextmenu van het bureaublad, optie Beeld, Grote pictogrammen). Op vergelijkbare wijze zijn de icoontjes van mappen in de Windows Verkenner te vergroten (via tabblad Beeld, knop Opties, tabblad Weergave, knop Op mappen toepassen kan dit voor alle mappen in één keer worden ingesteld). Het gebruik van een stylus kan het werken binnen de bureaubladinterface nog wat verder vergemakkelijken.

De startknop en het Win-X startmenu

Links onderin het scherm van Windows 8.1, zowel op het bureaublad als op het Startscherm, bevindt zich een ‘startknop’. De mogelijkheden van deze startknop zijn zeer beperkt: met een linker muisklik op de knop wordt tussen bureaublad en Startscherm geswitcht en met een rechter muisklik (bij touchscreen: door langdurig op de startknop te drukken) opent een tekstueel startmenu met enkele veelgebruikte systeemtaken en opties voor slaapstand, afsluiten en herstarten. Dit menu is ook te openen met de toetscombinatie Win-X, vandaar dat het op deze website ook wel het Win-X startmenu wordt genoemd.

Programma’s en apps aan de taakbalk vastpinnen

Worden bureaubladprogramma’s vanuit de Modern UI opgestart dan switcht Windows automatisch naar het bureaublad om het programma te openen. Maakt u veel gebruik van bepaalde programma’s en apps? Dan is het verstandig hiervoor snelkoppelingen aan de taakbalk van het bureaublad vast te maken: klik vanuit het Startscherm of het App-overzicht met rechts op de tegel van het betreffende programma of app en selecteer de optie Aan taakbalk vastmaken. Het kan overigens nóg makkelijker: open het betreffende programma of app, klik met rechts op het in de taakbalk getoonde icoon en kies Dit programma vastmaken aan de taakbalk. Op deze manier kan zelfs het configuratiescherm snel toegankelijk worden gemaakt!

LET OP: Lukt het niet om apps aan de taakbalk vast te pinnen? Activeer dan bij de eigenschappen van de taakbalk (bereikbaar met een rechter muisklik op de taakbalk, optie Eigenschappen) de optie Windows Store-apps weergeven op de taakbalk.

Windows start automatisch door naar het bureaublad

In geval van muisaansturing slaat Windows het Startscherm over, de computer start dan automatisch door naar het bureaublad. Ook na het afsluiten van een app wordt automatisch naar het bureaublad teruggekeerd. Is dit niet gewenst, klik dan met rechts op de taakbalk van het bureaublad, optie Eigenschappen, tabblad Navigatie en deactiveer de optie Wanneer ik mij aanmeld of alle apps op een scherm sluit, naar het bureaublad gaan in plaats van naar Start.

Windows 8 Standaard opstarten naar het bureaublad

TIP: Heb je geen behoefte aan het tonen van recent gebruikte apps, schakel de linkerbovenhoek dan uit (via de optie Tussen mijn recente apps schakelen als ik in de hoek linksboven klik). Ook de rechterbovenhoek voor het openen van de charms-balk kan worden uitgeschakeld, en wel met de optie De charms weergeven als ik naar de hoek rechtsboven ga (de charms-balk blijft daarna nog toegankelijk via de rechter onderhoek). Lukt het niet via de reguliere Windows-instellingen, kijk dan eens naar de mogelijkheden van Classic Shell (zie hierna).

De terugkeer van het klassieke startmenu?

Bij de release van Windows 8 dacht Microsoft nog dat het Startscherm met de apps een goede vervanger zou zijn voor het startmenu zoals we kennen van de voorgaande Windows-versies. Voor aanraakschermen is dat zeker het geval, voor het traditionele kantoorwerk blijft het snel toegankelijke startmenu echter nog steeds gewenst. Nu blijkt dat het merendeel van de desktopgebruikers het startmenu terug wil (velen maken al gebruik van een alternatief startmenu zoals Classic Shell), heeft Microsoft besloten het startmenu in Windows 10 weer terug te laten keren. Het gerucht dat het startmenu al in Windows 8.1 zou terugkeren, is vooralsnog ongefundeerd...

Het klassieke startmenu van Classic Shell

Gelukkig kan het klassieke startmenu altijd nog in ere worden hersteld met de tool Classic Shell (download: www.classicshell.net; de opties Classic Explorer en Classic IE zijn niet nodig en kunnen tijdens de setup worden gedeactiveerd). Klik na installatie met rechts op de toegevoegde startknop en kies optie Instellingen (activeer de optie Toon alle instellingen voor het zichtbaar maken van alle tabbladen).

TIP: Wijzig zo nodig via tabblad Language de interfacetaal in het Nederlands: klik op de knop Check for Updates en installeer de gevonden update via de naastgelegen link Click here to install it. Lukt dit niet, download dan eerst het benodigde DLL-bestand via de website www.classicshell.net/translations/, sla deze op in een lokale map en verplaats het bestand vervolgens naar de map C:\Program Files\Classic Shell.

Het startmenu van Classic Shell is er in verschillende smaken (zie de vorige afbeelding). De rechtse lijkt op het startmenu van Windows 7, de middelste is handig vanwege de uitklapbare menu-items Alle programma’s en Apps. Via de optie Zet de Startknop terug kan de vormgeving van de standaard startknop eventueel worden aangepast. Via het tabblad Uiterlijk kan met alternatieve startknoppen en lay-outs worden geëxperimenteerd.

Na installatie van Classic Shell zijn de actieve hoeken aan de linkerzijde van het beeldscherm standaard uitgeschakeld, het is dan dus niet meer mogelijk de Windows-startknop te gebruiken voor het switchen van het bureaublad naar het Startscherm. Gelukkig zijn er nog voldoende alternatieven om het Startscherm snel te bereiken: via de vermelding in het startmenu van Classic Shell, met de startknop van Classic Shell in combinatie met de Shift-toets, met de toetscombinatie Shift-Win, via de charm Start of met de fysieke Windows-knop op het apparaat (bij tablets). Mis je het gemak van de actieve hoeken dan zijn deze altijd weer te activeren via tabblad Windows 8.1 instellingen, wijzig hier de optie Schakel beschikbare hoeken uit in Niets (activeer de optie Alles als u helemaal geen actieve hoeken meer wilt). Het tekstuele startmenu van Windows (het Win-X startmenu) kan overigens nog steeds worden geopend met een rechter muisklik in de uiterste linker onderhoek van het scherm of met de toetscombinatie Win-X. Lukt het niet om het Win-X startmenu op deze wijze op te roepen, activeer dan op tabblad Controle de optie Een klik op de rechter muisknop opent het Win-X menu.

Tot slot wil ik u nog attenderen op de optie om snelkoppelingen naar veelgebruikte programma’s (zoals die voor Internet Explorer) op het bureaublad te plaatsen. Navigeer hiervoor naar de submap (Alle) Programma’s, klik met rechts op de gewenste snelkoppeling en kies de optie Kopiëren naar, Bureaublad (snelkoppeling maken). Een welkome aanvulling, aangezien ook deze optie ontbreekt in Windows 8.1.